porta.lucis@o2.pl
"To On będzie miejscem twojej śmierci i twoich narodzin, przygotuj więc go starannie.
Pamiętaj, że nie jest zbudowany jedynie z kamieni i gałęzi, swoimi pieśniami i rytuałami zakreślasz go wewnątrz siebie.
Wszystko co w nim robisz jest święte.
Każda twoja czynność powinna nieść w sobie tę świadomość"
Inicjacja: Rzecz o
poszukiwaniu wizji,
Edi Pyrek
Czyń wedle swej woli będzie całym Prawem.
Magiczny krąg (Circulus Magicus) jest jednym z
podstawowych narzędzi wykorzystywanych przez maga. Jego stosowanie ma długą
tradycję i służył za ochronę zarówno magom średniowiecza, jak i renesansu.
Adept umieszcza go w centrum swojej świątyni a w jego wnętrzu wznosi swój
ołtarz. To właśnie w obrębie Kręgu przeprowadzana jest większość operacji
Magiji. Również w nim praktykant oddaje się swoim świętym medytacjom.
W
średniowiecznych grimuarach możemy znaleźć różne przykłady kręgów magicznych.
Miały one przeważnie wspólną cechę - ich twórcy inspirowali się Kabałą i
żydowskim mistycyzmem, choć często odciskała na nich swe piętno teologia
chrześcijańska. Szczególnie godnymi uwagi są magiczne kręgi, które znalazły się
w dwóch księgach. Mam tu na myśli Clavicula Salomonis zwany Większym
Kluczem Salomona, oraz Clavicula Salomonis Regis, czyli Mniejszy
Klucz Salomona, znany powszechnie jako Lemegeton. Przedstawione tam
kręgi cechują się pięknem, bogactwem detali a co najważniejsze oba są
autentycznie osadzone w tradycji kabalistycznej. Współcześni magowie w
zależności od swego przywiązania do którejś ze ścieżek wiedzy tajemnej, stosują
mniej lub bardziej bogate w symbolikę kręgi. Ja chciałbym omówić tu przykład
doskonale zrównoważonego i dopracowanego magicznego kręgu, który wykształcił
się w tradycji thelemicznej. Wywodzi się on bezpośrednio z pism Aleistera
Crowleya.
Podstawowym
zadaniem magicznego kręgu jest oczywiście ochrona przed przyzywanymi,
nieprzyjaznymi nam siłami. Gdy zostanie on już poprawnie wykonany i poświęcony,
a mag wkroczy do jego wnętrza, nie wolno mu opuszczać go aż do zakończenia
całej operacji. Pozostając w jego obrębie może być on pewien, że krąg nie
dopuści do niego negatywnych wpływów.
Oddziela
nas również od rozpraszających energii (niekoniecznie klifotycznych).
Kolejną
funkcją, jaką pełni magiczny krąg jest zapobieganie rozchodzeniu się uwolnionej
energii seksualnej lub psychicznej. Chciałbym dla porównania zestawić tak na
marginesie tę jego funkcję z definicją Magii rytualnej autorstwa Antona
Szandora LaVeya: "Główne jej zadanie polega na wyizolowaniu adrenaliny
i emocjonalnie pobudzonych energii, które w normalnych warunkach uległyby
rozproszeniu, i zamianie tego w dynamicznie przekazaną siłę. To akt czysto
emocjonalny, a nie intelektualny. Jakakolwiek intelektualna aktywność musi mieć
miejsce przed ceremonią, nie zaś w trakcie jej trwania."1
Krąg zatrzymuje więc w sobie indywidualną moc maga.
Wyznacza również świętą przestrzeń, oddzielając
sacrum od profanum. Scott Cunningham trafnie zauważa, że Magiczny Krąg jest
Świątynią "która choć jest zdefiniowana, posiada niematerialny
charakter."2 "Krąg jest tworem energetycznym,
namacalną konstrukcją możliwą do empirycznego odczucia i doświadczenia."3
Poniekąd
opisywane przeze mnie narzędzie posiada też zgoła bardziej prozaiczny wpływ na
maga. Mianowicie za jego pomocą wytwarza się też po prostu pewną specyficzną,
tajemniczą, pobudzającą atmosferę.
III. Symbolika i opis
A) Znaczenie kręgu
Skupmy się teraz nad symbolice zawartej w tym
potężnym ochronnym orężu. W geometrii, krąg ( a raczej okrąg) jest zbiorem
wszystkich punktów płaszczyzny euklidesowej, znajdujących się w równej
odległości od punktu będącego środkiem. Jako nieskończona linia jest symbolem
czasu i nieskończoności. Jest figurą bez początku i końca, dlatego też w
kontekście religijnym symbolizuje nieskończoną pełnię i jedność Absolutu. Krąg
zamyka się sam w sobie i to sprawia, że jest on symbolem jedności i
doskonałości. Często postrzega się go jako wyraz harmonii wszystkich sił
duchowych. Znajdujący się w magicznym kręgu adept ucieleśnia mikrokosmos
wewnątrz makrokosmosu. Przede wszystkim magiczny krąg oznajmia jednak naturę i
przedmiot Wielkiego Dzieła, co czyni go najważniejszym miejscem świątyni.
Zdaniem Crowleya mag "wybiera Krąg, a nie jakieś inne linearne figury z
kilku przyczyn:
1. Potwierdza w ten sposób swoją tożsamość z
nieskończonością.
2. Potwierdza równowagę swojego działania, jako że
wszystkie punkty na okręgu są równie odległe od środka.
3. Potwierdza ograniczenia związane ze swym poświęceniem
się Wielkiemu Dziełu. Nigdy już nie dziwi się bezcelowości świata."4
Koło
uważane jest za kształt doskonały. Figura ta nie ma ani początku, ani końca.
Nie posiada też ani kierunku, ani orientacji. Magiczny krąg uzmysławia więc
swym kształtem doskonałość i nieskończoność Absolutu. Warto zauważyć, że
również יהוה często przedstawiany jest jako koło
z wszechobecnym środkiem. W astrologii koło z zaznaczonym środkiem czyli ☉, jest symbolem Słońca, a w alchemii
- symbolem analogicznego metalu, złota (porównaj maga stojącego w centrum kręgu
jako uosobienie solarnych sił Horusa i pozostałych bogów słonecznych.
Pod
postacią kręgu przedstawiana jest kabalistyczna sefira, warto zauważyć też, że
sanskryckie ćakra oznacza „koło” oraz „okrąg”. Zaś w buddyjskiej nauce
Zen, koło oznacza oświecenie. Tyle jeśli chodzi o symbolikę samego kręgu jako
figury.
B) Opis i omówienie thelemicznego kręgu
Zrozumienie symboliki zawartej w Magicznym Kręgu
jest kluczowe dla właściwego wykonania tego narzędzia.
Zacznijmy od tego, że powinien on mieć co najmniej
trzy metry szerokości. Wyznaczają go dwie linie oddalone od siebie o 15
centymetrów. Między tymi dwoma liniami znajduje się przestrzeń, wypełniona
imionami Bożymi. Dobrać je należy pieczołowicie, świadomie i z rozwagą. Nie
jest wskazanym bezrozumne przepisywanie tych imion z jakiegoś grimuaru, jeśli
nie utożsamiasz się z tym co one sobą wyrażają. Mag umieści na swoim Kręgu
tylko te imiona, które uznaje za reprezentatywne dla swojego panteonu.5
"Niezmiernie istotne jest by przedstawiały one metodę i cel jego
praktyki magicznej."6 Nie ma sztywnych reguł co do ilości
nanoszonych imion, lecz należy tu zachować zdrowy rozsądek i kierować się
oczywiście również zmysłem estetyki. Przestrzeń pomiędzy zewnętrzną a
wewnętrzną linią winna być koloru zielonego, święte imiona zaś cynobrowe.
Zielony to oczywiście kolor Necach - Zwycięstwa. Przypisywane mu powszechnie
znaczenia to: niepohamowana twórcza siła, odnowa, odrodzenie. Zieleń kojarzy
się z przede wszystkim z życiem, harmonią, naturą i bliskim kontaktem z nią.
Stanowi kolor uzdrowienia, nadziei i wolności.
Przejdźmy teraz do opisu wnętrza magicznego Kręgu.
Można go podzielić na 4 ćwiartki, z czego każda przypisana jest między innymi
kierunkowi świata i żywiołowi (Wschód - Powietrze, Południe - Ogień, Zachód -
Woda, Północ - Ziemia). W samym środku Kręgu znajduje się litera Tau
("T").7
W kulturze grecko-rzymskiej uznawana jest za symbol
życia i zbawienia. Od najdawniejszych czasów przypisywano jej moc ochrony przed
zarazą i demonami. Litera ta zbudowana jest z dziesięciu kwadratów
symbolizujących sefiry kabalistycznego Drzewa Życia. Rozmiar Tau określany jest
więc przez rozmiar jednego kwadratu. Ważną sprawą jest kwestia rozmiaru owych
kwadratów.
Aleister Crowley w swojej Book 4 podaje, że
rozmiar kwadratu jest tak naprawdę rozmiarem podstawy Ołtarza, który
umiejscowiony jest na sefirze Malkut. Jeśli więc ołtarz powinien sięgać magowi
do pępka, to bok takiego kwadratu powinien wynosić około 45 cm (w zależności od
wzrostu adepta). W tym wariancie krąg będzie doprawdy spory, a jego średnica
znacznie przekroczy wspomniane 3 metry.
Dla przykładu Dariusz Misiuna w swoim opracowaniu
Goetii podaje, że wielkość tych kwadratów nie powinna być mniejsza od rozmiaru
stóp maga. To pozwoliłoby się zbliżyć wielkością do rozmiarów kręgu
sugerowanych przez Lemegeton, czyli 3 metry (a dokładniej 9 stóp). Nie będziemy
jednak w stanie umieścić ołtarza na kwadracie Malkut, gdyż będzie zbyt mały.
Jeśli więc pozwala nam na to miejsce, to wskazany
jest wariant Crowleya, wersja Misiuny jest dopasowana do pomieszczenia
mieszkalnego. Mamy tu więc dwie możliwości do co do wielkości Tau. Wybór
podyktowany będzie zapewne rozmiarami miejsca przeznaczonego na świątynię.
Symbol Tau powinien mieć kolor cynobru, czyli
chińskiej czerwieni (ang. "flaming vermilion"). Czerwony uznawany
jest za kolor ognia i przypisuje mu się ruch, aktywność, dynamikę, siłę i Wolę.
Można też każdy z kwadratów obdarzyć kolorem przypisanej mu sefiry (patrz poniżej).
1. Keter – diamentowo biały
2. Chochma - perłowoszary
3. Bina - czarny
4. Chesed - niebieski
5. Gebura - szkarłatny
6. Tiferet - żółty
7. Necach - zielony
8. Hod - pomarańczowy
9. Jesod - fioletowy
10. Malkut - cytrynowy, oliwkowy, rdzawy, czarny
Jak już wspomniałem, ołtarz stoi
na kwadracie Malkut. Magiczna lampa zwisa zaś ponad kwadratem Tiferet -
pośrodku kręgu. Litera Tau wraz z kręgiem tworzą razem kształt Różo-Krzyża,
czyli zjednoczenia podmiotu i przedmiotu - celu Wielkiego Dzieła.
Na kwadracie
Keter umieszczono symbol Alfa i Omega. Oznacza on początek i koniec jako
określenie czasu i przestrzeni. Symbol ten podkreśla, że sefira Keter jest
otchłanią, z której wszystko powstało i do której kiedyś wszystko ponownie
wpadnie. Z Keter zwieszają się w tył Negatywne Zasłony Egzystencji.
W kwadracie
Tiferet znajduje się sześcioramienna gwiazda. Przedstawia ona Istotę Boską, tak
jak objawia się ona w świecie materialnym.
Jej sześć wierzchołków symbolizuje równowagę pomiędzy światem boskim i
materialnym. W tym miejscy często umieszcza się unikursalny heksagram.
Podzielenie na ćwiartki kwadratu Malkut symbolizuje cztery materialne
pierwiastki.
Trójkąt Wszechświata (The Triangle of the Universe)
Wspomniana litera Tau wpisana jest w niewidzialny
trójkąt (symbol światła, harmonii, siły, piękna i mądrości). Istnienie tego
trójkąta podkreślone jest przez trzy cynobrowe figury w kształcie rombu
umieszczone w jego kątach. Figury te mają kształt diamentu i symbolizują Joni,
oraz wspomniane trzy kabalistyczne Zasłony Negatywnej Egzystencji. Jeśli
zdecydujemy się nadać naszemu Tau kolory sefir, to romby powinny mieć
następującą barwę: górna - fiolet, prawa - szmaragdowy, lewa - pomarańczowy.
Romb sam w sobie ze względu na swoją formę przywodzącą na myśl kobiecą pochwę
jest często uważany za żeński symbol seksualny. Sam trójkąt posiada równe boki
i może wyrażać dowolną boską trójcę (np. Nuit, Hadit,
Ra-hoor-khuit). Figura
ta powiązana jest z 3 - liczbą metafizycznego i subiektywnego świata, która w
przekonaniu Pitagorejczyków determinuje wszechświat. Trójkąt umieszczony w
magicznym kręgu symbolizuje też troisty charakter człowieka - ciało, umysł,
dusza. Figura ta ma jednak przede wszystkim seksualne znaczenie. Wpisana w
trójkąt litera Tau jest alegorią zjednoczenia Lingamu i Joni (pierwiastka
męskiego i żeńskiego). Trójkąt jest tu rozwartą waginą, Tau zaś fallusem w
wzwodzie.
Nadszedł czas by przejść do przestrzeni otaczającej
Krąg. Zewnętrzna linia Circulus Magicus wyznacza granicę pomiędzy świadomością
i nieświadomością. Wokół thelemicznego Magicznego Kręgu umieszczone jest
dziewięć świec. Stoją one na małych pentagramach, rozstawionych w równej
odległości. "Tworzą one dodatkowy krąg światła, który rozświetla mroki
niewiedzy".8 Ich blask pozwala widzieć rzeczy takimi, jakie
są, co czyni je poniekąd również symbolem "prawdy". Zdaniem Crowleya
są to również "Twierdze na Granicy Otchłani"9 a ich
zadaniem jest trzymanie z daleka sił ciemności. Lampy te są zatem symbolem
czuwania i gotowości. Crowley pisał o użyciu świec, lecz wiele osób może
zdecydować się na użycie lampek oliwnych. Sama świeca jednak posiada przypisaną
sobie osobną symbolikę. Spalając się, daje światło - oznacza więc ofiarę z
samego siebie i służbę bliźnim. Dające
życie i ogarniające wszystkie rzeczy światło często uznawane jest za symbol
Boskiej natury. Pentagramy na których te wiece stoją, symbolizują sefirę Gebura
- srogość. Przedstawiają jednak również "mikrokosmos, cztery elementy
uwieńczone Duchem, Wolę człowieka, doskonaloną przez jego aspirację ku temu, co
Wyższe. Są umieszczone na zewnątrz Kręgu po to, by przyciągnąć wrogie moce i
dać im pierwsze pojęcie o Wielkim Dziele, którego kiedyś także będą musiały
dokonać."10 Pentagram uznawany jest powszechnie za symbol
ochronny. Crowley nie podał żadnych sugestii co do wyglądu tych otaczających
krąg figur. W Lemegetonie kolorystyka ich wygląda następująco: trójkątne
ramiona są koloru jasnożółtego (kolor Słońca, radość), środki zaś czerwone
(cynober). W centrum każdego z pentagramów znajduje się czarna litera Tau.
Możemy też przyjąć kolorystykę zaczerpniętą z symbolu różokrzyża, która
odpowiada żywiołom i ramiona pomalować na kolory biały (Duch), niebieski
(Woda), czerwony (Ogień), czarny (Ziemia), żółty (Powietrze) a środek
przykładowo na złoty. W Lemegetonie widnieje wpisane w nie boskie imię
"Tetragrammaton" lecz niechaj adept zdecyduje samodzielnie o tym,
imię którego z bogów ma widnieć na jego pentagramach.
SPOSOBY PRZYGOTOWANIA MAGICZNEGO KRĘGU
Adept może swój magiczny krąg
wykonać na wiele sposobów. Jeśli mag posiada pomieszczenie wygospodarowane na
stałe dla swej praktyki, może zdecydować się nanieść go farbą na podłodze.
Równie często kreśli się go kredą, lub wykleja. Osoby praktykujące Magię,
często nanoszą swój Krąg na białą tkaninę, którą po zakończeniu rytuału można
złożyć i schować. Pomysłem godnym rozważenia jest zamówienie dywanu z własnym
nadrukiem. Można w ten sposób stworzyć dywan z nadrukowanym podwójnym kręgiem o
odpowiednich wymiarach i kolorach. Resztę symboli i boskie imiona możemy
nanieść już samodzielnie za pomocą specjalnych farb. Obecnie w dobie Internetu
nie powinniśmy mieć problemu ze znalezieniem firm świadczących usługi w
wykonywaniu dywanów według własnego projektu.
Według różnych tradycji Magiczny Krąg należy rysować
jednym, nieprzerwanym ruchem. Niezależnie od formy wykonania kręgu należy go
konsekrować. Nawet jeśli posiadamy już nadrukowany na stałe na dywanie,
powinniśmy go przed operacją magiczną symbolicznie obrysować. W Clavicula
Salomonis należącym do tradycji salomonicznej, narzędziem przeznaczonym do zakreślania
wewnętrznego kręgu są nóż z czarnym ostrzem, miecz lub krótka lanca
(alternatywnie stosuje się też sierp).
Crowley podał taki oto przykład konsekracji kręgu:
"Mag dokona syntezy cynobru z oczyszczonej przez siebie rtęci i siarki.
Ten czysty cynober zmiesza z poświęconym olejkiem i podczas całego procesu
malowania będzie myślał żarliwie i z oddaniem o symbolach, które maluje. Krąg
ten można poddać później inicjacji okrążając go i inwokując imiona boże, które
się znajdują na nim."11 Metodę uświęcenia swojego Kręgu
każdy musi wypracować sobie sam. Jednak jak już wspomniałem przed
przystąpieniem do operacji magicznej należy ponownie symbolicznie obrysować
krąg oraz inwokować naniesione na niego imiona. Jeśli mag uzna to za słuszne
może konsekrując go przywołać moc Strażnic (ang. Watchtowers), czytać
odpowiednie ustępy świętych pism, poematów, śpiewać pieśni mocy, skrapiać go
konsekrowaną wodą, itp. Przed przystąpieniem do tych czynności pomedytujmy
jednak chwilę nad symboliką naszego Magicznego Kręgu, oraz naturą Wielkiego
Dzieła.
Miłość jest prawem, miłość podług woli.
--------
1. A. Sz. Lavey, Biblia Szatana, Wydawnictwo
F/X, Wrocław 1999, s. 125.
2. S. Cunningham, Wicca, Przewodnik dla osób
indywidualnie praktykujących Magię, Wydawnictwo ASTRUM, Wrocław 2001, s.
81.
3. Ibidem, s. 85.
4. A. Crowley, Księga Jogi i Magii,
Wydawnictwo Pegaz, 1993, s.72.
5.
Identyczne imiona powinny znaleźć się na pasie, którym przepasany jest mag
podczas rytuału Goetii. Krąg i pas ze świętymi imionami są ze sobą ściśle
powiązane a pierścień je uzupełnia (patrz: Magiczne parafernalia).
6. Goecja
według Aleistera Crowleya, Wrocław 2000, s. 170.
7.
Tau jest dziewiętnastą litera alfabetu greckiego oraz dwudziesta drugą (czyli
ostatnią) literą alfabetu hebrajskiego. W hebrajskim alfabecie znana jest pod
postacią ת (taw).
W
greckim systemie liczbowym T oznacza liczbę 300. W alfabecie hebrajskim ת posiada wartość 400.
8. Goecja według Aleistera Crowleya, Wrocław
2000, s. 169.
9. A. Crowley, Księga Jogi i Magii,
Wydawnictwo Pegaz, 1993, s. 73.
10. Ibidem, s. 74.
11. A.
Crowley, Magija w teorii i praktyce, Wydawnictwo EJB, 1998, s. 64.