Michael Osiris Snuffin (2002)
W pierwszej części tej serii omówiliśmy Cztery Moce Sfinksa w rozumieniu Éliphasa Lèviego. Przyjrzymy się teraz pracom Aleistera Crowleya, który rozwinął Moce Sfinksa jako część własnego paradygmatu thelemicznego, włączając je nawet do nauk obu zakonów – A∴A∴ i O.T.O.
Crowley sam utożsamia się z Lèvim w swojej pierwszej poważnej dyskusji na temat Czterech Mocy, która znalazła się w rozdziale 151 jego książki Liber Alef:
"Nadszedł teraz czas, bym poinstruował cię odnośnie do czterech mocy Sfinksa, czyli Dusiciela. Owa największa tajemnica starożytności nigdy nie służyła za narzędzie bogom-niewolnikom, lecz była świadkiem powstania Horusa w mrocznym eonie Ozyrysa i manifestacji jego światła i prawdy, siły i ognia. Nie wolno ci interpretować Sfinksa w świetle formuły uśmierconego boga. Odkryłem to, kiedy wędrowałem po ziemi jako Eliphas Levi Zahed i poszukiwałem sposobu na pogodzenie antagonizmów. Próbowałem niemożliwego, albowiem na tym planie cechuje je antypatia. W podobny sposób żaden człowiek nie może stworzyć magicznego kwadratu z czterech części. Światło Nowego Eonu ukazuje Sfinksa jako prawdziwy symbol naszej świętej sztuki magiji, która podlega Prawu thelemy. Ma on jednakowo rozwinięte moce natury, które cechuje równowaga i siła."
Ostatnie zdanie odnosi się do elementalnej doskonałości Sfinksa. Cztery żywioły to "moce natury, które cechuje równowaga i siła", reprezentowane przez cztery cherubiczne bestie, które tworzą Sfinksa. Podobnie jak Lèvi, Crowley utożsamia Sfinksa z Adeptem lub Magiem, który wykorzystuje Cztery Moce, aby "osiągnąć pełnię, zawrzeć w sobie wszystkie rzeczy we właściwych proporcjach."
Crowley kontynuuje są definicję Sfinksa w rozdziale 152:
"To wyobrażenie adepta, który czyni swą Wolę z mocą Byka, ognistą odwagą Lwa i wiedzą godną bystrej inteligencji Człowieka oraz zachowuje milczenie z niebosiężną subtelnością Orła bądź Smoka. Sfinks jest także idolem-wyobrażeniem Prawa, albowiem Byk jest Życiem, Lew Światłem, Człowiek Wolnością, a Wąż Miłością."
Pierwsze zdanie podaje tradycyjne przypisanie poszczególnych Mocy do Cherubicznych Znaków. W powyższym cytacie Crowley utożsamił dwie bestie z Cherubicznym Orłem: Węża i Smoka. Symbolika ta ma swoje korzenie w tradycji Złotego Brzasku, która podzieliła Skorpiona na trzy formy reprezentujące różne aspekty znaku:
„Skorpion jest symbolem bezwzględnego zniszczenia; Wąż ma naturę mieszaną i zwodniczą, służąc zarówno dobru, jak i złu; Orzeł jest wyższą i Boską Naturą, którą jeszcze można znaleźć w Alchemicznym Orle destylacji, Odnowicielu życia."
Smok to skrzydlaty Wąż, połączenie dwóch najwyższych aspektów Skorpiona.
Crowley łączy także Znaki Cherubiczne z Czterema Emanacjami Prawa: Światłem, Życiem, Wolnością i Miłością. Zostały one omówione w Liber 150, De Lege Libellvm, które stanowi „objaśnienie Księgi Prawa, ze szczególnym uwzględnieniem mocy i przywilejów wynikłych z akceptacji jej treści.”
Cztery Emanacje Prawa są powiązane z Gnostyckim Kościołem Katolickim (EGC) poprzez Credo Mszy Gnostyckiej.
Kilka lat po napisaniu Liber Alef, Crowley przedstawił piątą Moc Sfinksa. Ta koncepcja została w pełni wyjaśniona w Magick Without Tears:
„Zaznajomiony jesteś z Czterema Mocami Sfinksa, przypisywanymi przez Adeptów dawnych czasów ich Czterem Elementom. Powietrze przypisano do "wiedzieć" (Scire), Ogień do "pragnąć" (Velle), Wodę do "odważyć się" (Audere) a Ziemię do "zachować milczenie" (Tacere).
Ale teraz, gdy w Kabale powszechnie uznaje się piąty Element, czyli Ducha, uznałem za właściwe dodanie piątej Mocy odpowiadającej "iść" (Ire). Zatem, tak jak Duch jest Początkiem, Istotą i Sumą pozostałych czterech żywiołów, tak samo jest z „iść”, które wiąże się z pozostałymi Mocami. A „iść” jest samym znaczeniem imienia Bóg, jak zostało to ukazane w innych miejscach tych listów. Stąd ową naturę egipskich bogów sygnalizowano poprzez ukazanie ich noszących Ankh, czyli paska od sandała, oraz w jego formie Crux Ansata, Różokrzyża. Jest on środkiem, za pomocą którego demonstrujemy Boskość naszej natury."
Piąta Moc Sfinksa to „iść”, odpowiadająca Żywiołowi Ducha. Astrologicznym odpowiednikiem Mocy „iść” jest Słońce, które łączy Znaki Cherubiczne w taki sam sposób, w jaki Duch wiąże cztery Żywioły. Symbolem Piątej Władzy jest Ankh, „który jest rzemykiem sandała, sugerującym zdolność ruchu” i był również uważany przez Crowleya za „charakterystyczną cechę boga.”
Należy zauważyć, że Crowley zamienił atrybuty dwóch Chrubicznych Znaków. W Liber Alef, a także w pracach Lèviego, Byk (Ziemia) reprezentuje Moc "odważyć się", a Skorpion (Woda) reprezentuje Moc "zachować milczenie". W późniejszych jednak dziełach, takich jak Magick Without Tears i Księga Thota, Skorpion (Woda) powiązany został z Mocą "odważyć się", a Byk (Ziemia) z Mocą "zachować milczenie".
Ostateczne korespondencje Crowleya odnoszące się do Mocy Sfinksa podsumowano w Tabeli nr 1.
Szczególny związek pomiędzy Czterema Mocami i Piątą Mocą został ujawniony w Księdze Thota:
"Znak cherubiczny ukazuje najpotężniejszą i zrównoważoną formę danego żywiołu. Przypisane są im także cztery Cnoty Adepta, dzięki którym może on przezwyciężyć oporność żywiołów. Są nimi: Wola, Odwaga, Wiedza i Milczenie. Dzięki ich zharmonizowaniu w Adepcie formuje się piąty żywioł, czyli duch. Jest on wewnętrznym Bogiem, Słońcem, z ludzkiego punktu widzenia środkiem Wszechświata, cnotą samą w sobie, czasownikiem "iść"."
Rozwijając w sobie Cztery Moce Sfinksa, Adept osiąga Piątą Moc, zamieszkanie przez Ducha i urzeczywistnienie wewnętrznego boga. Do podobnego wniosku doszedł Éliphas Lèvi w „The Great Secret”:
„Wielki sekret magii, unikatowe i nieprzekazywalne Arcana, mają na celu wykorzystanie w jakiś sposób nadprzyrodzonej mocy w służbie ludzkiej woli.
Aby osiągnąć ten cel, trzeba WIEDZIEĆ, co należy zrobić, PRAGNĄĆ tego, co jest wymagane, ODWAŻAĆ SIĘ na to, czego trzeba się podjąć, i ZACHOWAĆ MILCZENIE z rozwagą”.
Podsumowując, Cztery Moce Sfinksa są środkami, dzięki którym Człowiek staje się Bogiem. Z tego powodu Crowley identyfikuje Sfinksa jako "prawdziwy symbol naszej świętej sztuki magiji, która podlega Prawu thelemy" i nazywa go "glifem satysfakcji i doskonałości Woli. To istny symbol dzieła. Ukazuje spełnienie prawdziwego Człowieka jako tego, który godzi to, co najwyższe, z tym co najniższe (...)."
Tutaj kończą się nasze rozważania na temat Mocy Sfinksa.
Znak |
Symbol |
Element |
Cnota |
Nazwa łacińska |
Emanacja |
[Słońce] |
Ankh |
Duch |
Iść [to go] |
Ire |
Prawo |
Wodnik |
Człowiek |
Powietrze |
Wiedzieć [to know] |
Scire |
Wolność |
Lew |
Lew |
Ogień |
Pragnąć [to will] |
Velle |
Światło |
Skorpion |
Orzeł/Smok |
Woda |
Odważyć się [to dare] |
Audere |
Miłość |
Byk |
Byk |
Ziemia |
Zachować milczenie [to keep silence] |
Tacere |
Życie |
Tabela nr 1
Bibliografia:
On the Powers of the Sphinx, Part 2: Aleister Crowley by Michael Osiris Snuffin
https://hermetic.com/osiris/onthepowersofthesphinx2
Aleister Crowley, Liber Alef, LAShTALL Press 2017.
Aleister Crowley, Księga Thota. Tarot Egipcjan, LAShTALL Press 2016.
Aleister Crowley, Liber CL vel נעל. Sandał. De Lege Libellvm, Academia Masonica 2013.
